Wywiad z Vessną

Wywiad z Vessną, autorką bloga Czerwony Piach

 

Czerwony Piach jest o tyle nietypowym blogiem, że to nie autor, lecz czytelnicy decydują o losie bohaterów. Autorka ubiera ich pomysły w odpowiednie słowa i voilà! Ponadto jest to jeden z najpopularniejszych blogów fantasy, zajmujący trzecie miejsce na internetowej topliście. Jeżeli chcecie dowiedzieć się czegoś o intrygującym pomyśle na tworzenie fabuły wraz z czytelnikiem, ten wywiad przeznaczony jest właśnie dla Was!

Fenix: Jak zaczęła się Twoja przygoda z Czerwonym Piachem? Skąd pomysł na to, by współtworzyć historię z czytelnikami?

Vessna:  Zaczęła się w 2013 roku pytaniem, które zadała mi jedna z bliskich mi osób: "Słuchaj, skoro ciągle coś piszesz, to czemu tego nie opublikujesz?" Sama pomyślałam wtedy: "No właśnie, czemu?"

Pomysł był jasny – po prostu zacząć. Gorzej było z uniwersum, w jakim akcja miała się dziać. Nie chciałam publikować niczego stworzonego wcześniej, zależało mi, żeby było to coś zupełnie nowego.

Przed oczami zobaczyłam wtedy czerwoną pustynię – to wszystko. Stąd nazwa, stąd cała podstawa opowieści. Wystarczy przeczytać prolog, żeby zauważyć, że podczas jego wstępnego kreślenia widziałam naprawdę niewiele więcej.

A co do współtworzenia – zawsze w pisaniu męczyło mnie to, że wymyślałam coś, co miało się zdarzyć za kilkanaście czy kilkadziesiąt rozdziałów – a potem pomysł ewoluował do takiego stopnia, że nie byłam w stanie poradzić sobie z zawieszeniem go w fabule. Zaczynając Czerwony piach, obiecałam sobie, że tym razem spróbuję niczego nie planować. Zaproszenie czytelników do wspólnego ustalania dalszej akcji było naturalnym następstwem tego założenia.

Sporo osób twierdziło, że to na pewno nie wypali. Większość z nich dawno opuściła swoje własne blogi, porzuciła tworzone opowieści. A Czerwony piach, cóż, zdaje się, że ma się całkiem nieźle. 

 

Fenix:  Na Twoim blogu panuje jedna jedyna zasada - dzieląc się swoim pomysłem na dalsze losy bohaterów, zrzekam się praw autorskich do niego. Dużo miałaś problemów z ludźmi, którzy chcieli być w jakiś sposób wynagrodzeni za swój fragment? 

Vessna: Przed wprowadzeniem tej zasady (a było to bardzo dawno, przy pierwszym czy drugim rozdziale – kiedy jeszcze akcja nie była w rękach czytających) miałam problem z ludźmi, którzy przychodzili do mnie tylko po to, żeby powiedzieć mi, że używając cudzych pomysłów, łamię prawa autorskie.

Od początku zdawałam sobie sprawę z tego, że będzie trzeba zaznaczyć, że podając pomysł, czytelnik zrzeka się praw do niego, ale nie wiedziałam, że Internet upomni się o to tak szybko. W gruncie rzeczy osoby, które przyszły narzekać, oddały mi sporą przysługę, przypominając, że zasady gry dobrze jest przedstawić już na samym początku. Miały rację – od tamtej pory wszystko się uspokoiło.

 

Fenix: Czy kiedykolwiek miałaś taki moment, że chciałaś skończyć z ,,Piachem"? Chwilę, w której byłaś gotowa się poddać? 

Vessna: Piach nie jest wyzwaniem, które mogłabym porzucić, kiedy coś mi nie wyjdzie (a ostatnimi czasy potykam się co krok, serio). Jest kawałkiem mojego prywatnego szczęścia, którego na razie nie mam zamiaru zostawiać ani nikomu oddawać. A nie zagłębiając się już w świat dalszych idei – przyznasz, że rezygnacja miałaby nikły sens, biorąc pod uwagę pracę, jaką już w niego włożyłam – i jaką włożyć dopiero zamierzam. 

Fenix: Rzeczywiście, zakończenie wszystkiego nie miałoby teraz żadnego sensownego uzasadnienia. Gdy przeglądałam Piach, znalazłam coś, co mnie niesamowicie zainteresowało, mianowicie wierszu na podstawie Twojego bloga. Jak się czujesz jako osoba, która inspiruje kogoś do tworzenia własnych dzieł? Bo w końcu gdyby nie Piach, ten utwór by nigdy nie powstał.

Vessna: Im więcej internetów przeglądam, tym częściej trafiam na ludzi, którzy starają się stłamsić takie przejawy kreatywności, twierdząc, że ktoś złamał ich prawa, używając stworzonych przez nich motywów we własnej pracy.

Ale trzeba umieć spojrzeć na to z drugiej strony – granica praw autorskich jest w wirtualnym świecie bardzo płynna - nawet jeśli będziesz wciąż szukać ludzi używających tego, co sama zrobiłaś, przyjdzie czas, kiedy nie będziesz już w stanie dłużej tego robić. Jeżeli więc uważasz twórczość na podstawie twojej twórczości za plagiat, zamieszczanie swoich prac w Internecie nie jest szczególnie dobrym pomysłem – chyba że chcesz udowodnić sobie i nam, że dasz radę przedrzeć się przez dżunglę, używając jedynie plastikowej łyżeczki.

Dla mnie rzecz, która powstała na podstawie mojej pracy, jest chyba najpiękniejszą częścią pisania. I nie ma znaczenia, cóż to takiego – rysunek, wydzieranka, piosenka czy internetowy mem. O większości rzeczy, którymi na co dzień zajmuje się Internet, nie mam pojęcia – sama nie umiem ich robić – ale gdy tylko dostałam wiersz na podstawie Piachu, opublikowałam go na blogu, podpisałam i z chęcią dorzuciłabym do tego podpisu nazwę strony autorki, gdyby takową posiadała. Jeśli dostanę coś takiego raz jeszcze - zrobię oczywiście to samo. Innymi słowy – jeżeli umiesz malować, albo układać tematyczne domki z ciastek – na Czerwonym Piachu znajdzie się trochę miejsca także dla ciebie. Jedyne, co musisz zrobić, to dać się zainspirować – pomysłami czytelników lub gotowym tekstem.

Fenix: Twoi czytelnicy podsuwają Ci swoje własne pomysły na dalsze rozdziały - czy łatwo przychodzi Ci tworzenie z nich zgrabnej fabuły? Co jest najtrudniejsze w pisaniu tego typu historii?

 

Vessna: Najtrudniejsze jest to, że kiedy czasem zaczynam myśleć o tym, co będzie się działo dalej, historia powoli mi się maluje i zazębia. A tuż po publikacji kolejnej części przybywają licznie czytelnicy – i każdy z nich podsuwa mi zwykle malutki pomysł na jeden konkretny kawałek opowieści – a przez ten kawałek całość zwykle wywraca się do góry nogami. Wszystko muszę przemyśleć raz jeszcze, potem znowu i znowu, za każdym razem, kiedy napisze ktoś nowy. Nie mówię, że to źle – wręcz przeciwnie, uwielbiam to, że czytelnicy przychodzą nie tylko poczytać, ale też wziąć udział w wydarzeniach – a potem są szczęśliwi, że zobaczyli cząstkę swojej wyobraźni w jednym z rozdziałów. Skoro obydwie strony są zadowolone, to czego chcieć więcej?

Może tylko częstszego pisania, ale przez formę historii nie jestem w stanie stworzyć choćby rozdziału do przodu. Z oczywistego powodu – pisząc jeden z nich, nigdy nie wiem, co wymyślą po nim czytelnicy. A czasem, uwierz, rzucają takimi absurdami, że muszę przez kilka dni siedzieć i głowić się, co z nimi zrobić. Ale bardzo to lubię – im pomysł bardziej niedorzeczny, tym ciekawiej mi się nad nim pracuje.

Fenix: Piach istnieje już ponad 2 lata. Czy pisząc tę historię zauważyłaś zmiany zachodzące w Twoim stylu pisania? Czy rozwinęłaś się pod tym względem od czasu pierwszego rozdziału?

 

Vessna:  Wydaje mi się, że głównym założeniem powstania inicjatywy tego typu powinien być rozwój w danej dziedzinie. Jeśli nie nauczyłabym się pisać zgrabniej, uznałabym pewnie cały ten czas za zmarnowany. Z drugiej strony – nie ma przecież możliwości, żeby nie doskonalić się w czymś, co się robi: skoro czymś się zajmujesz, za każdym razem robisz to nieco lepiej.

Inna sprawa, że różnice między pierwszymi a ostatnimi rozdziałami nie są może widoczne na pierwszy rzut oka (ale zapewniam – po drugim widać już dużo wyraźniej, jakie głupoty zdarzyło mi się kiedyś powypisywać). Raz na jakiś czas staram się wrócić do nich i poprawić wcześniejsze błędy – przynajmniej te największe. Po odłożeniu tekstu na parę miesięcy sama widzę je aż za dobrze, dlatego naprawdę marzy mi się trochę wolnego czasu na konkretne sprawdzanie i wyrównanie poziomu między ostatnią częścią a tymi sprzed dwóch lat.

 

Fenix: Czy często spotykasz się z krytyką na temat tego, co piszesz? Jak do tego podchodzisz?

 

Vessna: Spotykam się tym częściej, im częściej cokolwiek publikuję – a w zasadzie im częściej pojawiają się na Piachu nowości maści wszelakiej.

Krytyki oczywiście słucham i jeśli jest w niej coś wartego przemyślenia – myślę, ale jakoś niespecjalnie chce mi się nią przejmować. Był czas, kiedy siedziałam i zamartwiałam się każdym szczerym komentarzem, ale nic to zdrowego.

Szczególnie biorąc pod uwagę, że w internetach każdy jest ekspertem od wszystkiego. Co tu dużo mówić – dopóki nie zdam sobie z tego sprawy, sama potrafię zachowywać się w ten sposób: jakoś dziwacznie naturalnym jest mówić o czymś, o czym nie ma się pojęcia (czyż nie tak?). To bardzo prosta i wygodna postawa.

I bezczelna. Walczę z tym. 

Fenix: Czy masz swojego ulubionego bohatera, którego losy najbardziej Cię pasjonują, czy wszystkich darzysz tym samym uczuciem? Może odnajdujesz swoje cechy w niektórych postaciach?

 

Vessna: Ulubiony bohater? Z tego, co mi się zdaje, czytelnikom najbardziej przypadły do gustu losy Illythei i Parrana (pewnie wciąż wierzą w jakiś gorący romans!), ale ja chyba przywiązałam się do jeszcze mało znanej, powolutku odkrywanej postaci – Irrathinara, tego ze srebrnym kłem, który kiedyś na pewno przybędzie z południa do samego centrum wydarzeń. Czemu przypadł mi do gustu, ciężko stwierdzić. Taki typ.

Może dlatego, że miałam niedawno okazję napisać o nim jedno z pobocznych opowiadań, które na razie leżakuje. Liczę, że przy okazji publikacji uda mi się przekonać do niego kogoś więcej niż samą siebie.

 

Fenix: Czyli nie ma co liczyć na romans między tą dwójką? Czytelnicy proponują takie rozwiązanie?

 

Vessna: Chciałabym zapewnić cię, że nie (nie bardzo lubię pisać romansidła, przyznaję), ale jedyne, co mogę powiedzieć, to: wszystko zależy od czytających.

Oczywiście, że już proponowali oni dalszy ciąg, w którym Illa i Parran byliby razem. Oczywiście, że proponowali koniec, w którym ich relacje kończą się tam, gdzie się zaczęły. I jasne, że pytali o koniec, którego jedno z nich nie dożywa. A co zdarzy się w rzeczywistości? Na ten moment sama nie mam pojęcia, co zdarzy się w kolejnym rozdziale, a co dopiero mówić o tym, jak skończą się losy tej dwójki!

Jeśli chodzi o rozwiązanie fabuły z nimi związanej, naprawdę mam w czym wybierać – co wcale przecież nie znaczy, że nie ma miejsca na jakiś kolejny czytelniczy pomysł! Powiem ci w tajemnicy, że wciąż czekam na ten najbardziej odpowiedni – taki, któremu naprawdę uda się mnie zaskoczyć.

Fenix: Twój blog jest bardzo popularny, są mapy stworzonego przez Ciebie świata, ba, jest możemy kupić koszulkę z z cytatami z tego opowiadania. Piach jest w ścisłej czołówce w topliście blogów fantasy. Co sukces tej historii zmienił w Twoim życiu?

Vessna: Sukces to żaden, tak uważam.

Co do koszulek... pomysł przycichł i obawiam się, że będę musiała z niego zupełnie zrezygnować – decyzja nie zależy ode mnie i nie za bardzo jest o czym opowiadać, po prostu – tym razem spudłowałam. Zdarza się.

Mapy z kolei skrobię sobie sama od paru dobrych lat, raczej nieczęsto, ale trochę mnie to uspokaja. Stąd chociażby przez sam Piach przetoczyło się kilka papierowych wersji tamtejszego świata. Fragment jednej z nich (w postaci książkowej zakładki) można było nawet dostać w niedawnym konkursie.

A jeśli mowa o popularności – albo mi się wydaje, albo naprawdę mi do niej daleko. Wbrew temu, co widać na zewnątrz (czy aż tak dobrze udaję?), jestem na początku walki o swoje, a nie na jej końcu. Wciąż się uczę, wciąż raz na jakiś czas nieopatrznie psuję to, co samej udało mi się wcześniej stworzyć. Nie było nikogo, kto przed rozpoczęciem tej drogi i w jej trakcie powiedziałby mi, co robić. Szkoda, wielka szkoda.

Gdy więc ludzie piszą do mnie w tej sprawie (tak, piszą po porady do mnie, serio), opowiadam z chęcią o tym, co już było, jak zaczynałam i co już wiem. Problem w tym, że czasu nie starczyłoby mi na ciągłe siedzenie i odpisywanie na maile, stąd też pomysł na dzielenie się radami w serii Poradniesiąc, w której upatruję jedną z dalszych ścieżek rozwoju Piachu. Może jeśli dołączę do tych dwóch jeszcze kilka innych, dla których plany także powolutku są rozpisywane, popularność przyjdzie sama.

Hah! Nie daj się zwieść. Nad popularnością w większości przypadków trzeba się napracować, albo mieć to szczęście, że twój pomysł najzwyczajniej się przyjmie. Mój się przyjął, swój malutki kawałek szczęścia dostałam. Grunt to podziękować za to, co się już ma, i szlifować ten fragment fortuny dalej. Samo nie zrobi się nic!

No, oprócz bałaganu.